Gojoseon'un Kuruluşu ve Gelişimi

Tangun mitinde bahsettiğimiz gibi Tangun'un kurduğu ilk ülkedir Gojoseon. Ülkenin yöneticisi de Tangun oluyor tabi otomatik olarak ve Bronz Çağına uzanır bu ataerkil devletin temelleri. Bu devlet ülkedeki bölük bölük yaşayan tüm kabileleri bir araya toplamıştır. İlk olarak Liaoning ülkenin merkezi yapılmış; böylelikle doğunun yükselen merkezi haline gelmiş. M.Ö. 4.yy civarında, Çin sınırları boyunca kurulan Yan ulusuyla karşı karşıya kaldıkça üstünlük mücadelesi başlamış. 

M.Ö. 4.yy'da Demir Çağı'na girildi bu topraklarda. O sıralarda Çin, Şavaşan Devler Dönemi karışıklığı içerisindeymiş. Bu karışıklık sebebiyle, Shandong yarımadasında yaşayan Korelilerin ataları Gojoseon'a geri dönmüşler. Demirden yapılmış aletler ve silahlar kullanmışlar. Bu göçebelerin lideri olan  Wiman, M.Ö. 2.yy başlarında Gojoseon kralı Chun'u tahtından indirip yerine geçmiş. Sonraları Gojoseon çevresindeki toprakları işgal etmeye başlamış. Böylece Gojoseon Çin'deki Han Hanedanlığı'nın saldırılarıyla karşılaştı ve 1 yıl süren savaşlara girdiler. Gojoseon'un başkenti düşman eline geçti ve devlet son buldu.

Gojoseon'un yıkılışının ardından; Puyo, Sungari nehri civarında büyümeye başladı; Koguryo, Yalu nehrinin ortalarında yükselmeye başladı; Okcho, doğu kıyısındaki Hamgung ovalarına yerleşti ve son olarak Tong da güneyde oluştu. Ama kısa bir süre sonra Okcho ve Tong, Koguryo'nun yönetimi altına girdi. Puyo uzun bir süre varlığını sürdürmüş ancak o da en sonunda diğerleri gibi Koguryo'nun egemenliğine girmiş.

Tarih Öncesi Çağda Yaşam

Tarih öncesi çağdan beri Kore halkının ataları, Mançurya'da, Kore yarımadasında ve Doğu Asya'da Bohai körfezinde yaygın olarak yaşamışlar. Buralarda yaşayan insanlar Yontma Taş Devrinde görülmüşler ve Kore ulusunun oluşumda çok az etkisi olduğu söyleniyor. Asıl atalar, Cilalı Taş Devrin'den Bronz Çağı'na kadar yaşamış olan insanlar olduğu söyleniyor. Etnik kökenine bakıldığında Koreliler aslında Moğollar'dan gelmektedirler ve Altay Dil Ailesine bağlı bir dil kullanmaktadırlar. (Gördüğünüz gibi akrabayız😜)

Kore'de Yontma Taş Devri 600.000 yıl önce başlamıştır. Bu çağda, insanlar mağaralarda yaşamışlar, vahşi hayvanları yakalamak için kemik ve boynuzlar kullanmışlar, ağaçlardan meyve toplamışlar. Gördüğünüz gibi dünyanın başka yerlerinde yaşayan ilk insanlardan farkları yok. Cilalı Taş Devri de 8.000 yıl önce başlamış Kore'de. Bu insanlar taştan yapılma aletler kullanmışlar ve topraktan çanak-çömlek üretmişler. Çağın başlangıcında balık yakalayarak beslenmişler, daha sonra da ilkel yollarla tarıma adım atmışlar. Son olarak da kabileler oluşturup birlikte yaşamaya başlamışlar. Bronz Çağı'na da milattan önce 10.yy civarında giriş yapmışlar. Yalnız, bu çağ Mançurya bölgesinde ve Kore yarımadasının kuzey bölgesinde yaşanmış. Ülkenin geri kalanına yayılması çok sonra olmuş. Bu çağda, insanlar tepelik alanlarda yaşamışlar, tarımla uğraşmışlar ve hatta pirinç yetiştirmeye başlamışlar. (Adamlar bu çağdan beri pirinç yiyor yahu nasıl sevmekse😂)

Bu çağda yaşayan insanlar, resimde gördüğünüz dolmen denilen yapılar inşa etmişler. Bunun yanında taş mezarlar da yapmışlar. Daha sonraları kabile reisleri çok güçlenmiş ve yönetenler olarak yükselişe geçmişler. Ataerkil toplum yapısı şeklinde ilk aşiretleri kurmuşlar.

Ayı ve Kaplan

Etnik ve ulusal tarih duygusunun şekillendirilmesinde mitler önemli rol oynar. Özellikle, kuruluşu anlatan mitler çok ilginçtir. Kore'nin en önemli kuruluş miti, Korelilerin atası olduğu söylenen "TANGUN"dur. Bir aynın ve göksel bir tanrının oğlu olan Tangun, milattan önce 2333 yılında ilk Kore devletini yani Chosen'u kurmuştur. Bu mit ilk defa 1279 yılında Budist keşiş Iryon tarafından kayda geçirilmiştir. 1945 yılından sonra hem Kuzey hem Güney Kore ulusal kimliğe şekil vermek için bu miti kullanmışlardır. Fakat bu mit herkes tarafından farklı yorumlanır ve bazıları bu miti gerçek bir tarih olarak kabul ederken bazıları da sadece uydurma bir hikaye olduğuna inanır. Mitimiz şöyledir:

Çok eski zamanlarda Hwanin'in üvey oğlu Hwanung cenneten dünyaya inip insanların arasında yaşamak istemiş. Oğlunun bu isteği üzerine Hwanin en yüksek üç adağın arasından en yüksek olan Taebeak dağını seçerek, insanlara yardım etmesi ve onları yönetmesi için üç sihirli mühür vererek oğlunu buraya gönderir. Hwanung üç bin çiçekle birlikte Taebaek dağının tepesine iner ve bu yere Tanrılar Şehri denir. O; Cennet Kralı,Rüzgarın Öncüsü, Yağmurun Efendisi ve Bulutların Efendisi olur. Hwanung artık üç yüz altmış şeyden sorumludur. Bunlardan bazıları tarım, insan ömrünün ayarlanması, hastalıklar, cezalandırmalar, iyilik ve kötülüktür. O zamanlarda Hwangun dünyaya indiği dağda, bir ayı ve bir kaplanla aynı mağarada yaşamaktadır. Bu ayı ve kaplan birer insana dönüşmek için her gün krala yani Hangwun'a dua ederler. Kral, kaplan ve ayıya bir demet misk otu ve 20 diş sarımsak verir ve "Eğer bunları yer ve yüz gün boyunca güneş ışığından uzak dururdanız insan olursunuz" der. Ayı ve kaplan Kral'ın onlara verdiği otları yiyip güneşten uzak durmaya çalışırlar. 21 gün sonra ayı bir kadına dönüşür; fakat kaplan hala aynıdır. Korelilere göre ayı; cesaret, sabır ve bilgeliği temsil eder. Bir kadına dönüşen bu ayı bu sefer de bir çocuk sahibi olmak için Kral'a dua etmeye başlar. Kral'la kadın evlenirler ve "Tangun" adında oğulları olur. Tangun, 1500 yıl boyunca ülkeyi yöneten ilk kurucudur.

Günümüzde Kore

Günümüzde Kore nerededir bilmeyenler ve bilip de unutanlar için bir hatırlatma niteliğinde olsun. Bilmeyenler için; Kuzey ve Güney olarak ayrılmış iki farklı devlettir.

Kuzey Kore(North Korea)                                               Güney Kore(South Korea)

Başkent: Pyongyang                                                        Başkent: Seul        

Alan:120.540 km²                                                             Alan: 100.210 km²

Lider: Kim Jo                                                                    Başkan: Moon Jae-in

Nüfus: 25,37 milyon (2016)                                              Nüfus: 51,25 milyon (2016)

Devlet başkanı: Pak Pong-ju                                           Başbakan: Lee Nak-yeon

Para birimi: Kuzey Kore wonu                                         Para birimi: Güney Kore wonu

Merhaba !

Herkese merhaba!
Kore Dalgası tüm dünyada hızla yayılmakta. Özellikle popüler kültürün içinde nasıl yer ettiğini k-pop ve k-dramalardan takip ediyoruz. Herkes popüler kültüre bu kadar ilgi gösterirken ben biraz farklı bir alana odaklanıp Kore tarihine ilgi çekmek istedim. Ülkemizde Kore tarihi ile ilgili Türkçe bir kaynak yok bildiğim kadarıyla. Ben de İngilizce kaynaklardan elimden geldiği kadar çeviri yaparak burada yayınlayacağım. Umarım paylaştıklarım herkes için faydalı olur ve sevdiğimiz bir kültürün tarihini hep birlikte öğreniriz.
Bol kitaplı, okumalı günler dilerim herkese..